Siliostaz testi – Enfeksiyöz Bronşitis’e karşı korunmanın ölçülmesi
Trakeanın doğal savunma mekanizması
Trakea’da vücudu patojenlerin invazyonuna karşı koruyacak bir savunma mekanizması bulunmaktadır. Bu mekanizma mukosiliar aparat olarak tanımlanır.
Trakeanın yüzeyi silia olarak adlandırılan çok sayıda hareketli, kıl benzeri yapılarla örtülü olan özelleşmiş epitel hücreleri ile kaplıdır. Silialar arasında “kadeh hücreleri” olarak adlandırılan salgı hücreleri bulunur. Bu salgı hücreleri tarafından üretilen mukus yabancı ajanları hapseder ve daha sonra siliaların tek-yönlü koordine hareketinin yardımı ile yabancı cisimler uzaklaştırılır.
Sekunder solunum yolu patojenlerinin (E. coli, Aspergillus sp., v.b.) kontrolünde mukosiliar aparat çok önemlidir. Silia kaybı (desiliasyon) solunum sistemin savunma yeteneğinde önemli bir bozukluk oluşumuna neden olur. Bu nedenle aşı virüslerinin bu hastalıklardan korunmada önemli olan bu mekanizma üzerinde en düşük düzeyde hasar oluşturması önemlidir.
Siliostaz testi
Siliostaz testi trakeanın siliar aktivitesini inceler.
Bir virüsün trakea üzerine etkisi ölçülebilir ve iki yöntemle incelenebilir:
- Aşılanmamış tavuklarda virüsün (aşı virüsü) patojenitesi ölçülebilir.
- Aşılanmış tavuklarda korunma seviyesi ölçülebilir.
Deney şu şekilde yapılır:
- Her bir grup için 10 tavuk kullanılır.
- Çalenç (bulaştirma) uygulamasindan 5-7 gün sonra her bir hayvandan on trakeal halka ( 3’er adet üst ve alt kisimlardan ve 4 adet orta kisimdan) alinir.
- Mikroskop yardımı ile halkaların siliar aktivitesine bakılır.
- Siliar aktivite 0 (siliaların %100’ü hareketli) ile 4 (siliaların %0’ı hareketli) arasında skorlanır.
Trakeal siliaların mikroskobik değerlendirilmesi
Yüzde değerleri siliaların aktivitesini gösterir. IB enfeksiyonunu takiben etkilenen siliaların aktivitesindeki değişiklikleri görmek için her bir değere tıklayın. Silia aktivitesi %50 veya daha altına indiğinde trakea sekunder bakteriyel enfeksiyonlara karşı korunamaz.
Her bir tavuk için siliostaz skoru 10 trakeal halkanın toplam skoru kadardır:
- Eğer tam siliostaz gözlenmiş ise (silia’ların %0’ı aktif ise) korunma olmadığını göstermek üzere maksimum skor olan 40 verilir.
- Eğer siliaların %50 veya daha fazlası aktif ise korunmayı gösteren 20’nin altındaki değerler verilir.
- Aşılanmış kanatlılarda korunma seviyesini ölçerken en düşük skor, aşılama programı ile sağlanan en yüksek (çapraz) korunma derecesini gösterir.